کد مطلب:11634 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

از كجا مطمئن باشيم مرجع تقليدي كه انتخاب كرده ايم، فردي مورد اعتماد و موثّق است؟

وثاقت و عدالت هر فردي از جمله مرجع تقليد از چهار طريق ثابت مي شود:

1ـ شهادت دو نفر عادل.

2ـ بين مردم مشهور به عدالت باشد. به ديگر سخن: عدالت ايشان در بين مردم شيوع پيدا كند.

3ـ حسن ظاهر، يعني ظاهر و رفتار شخص به گونه اي باشد كه انسان با ديدن وي و رفت و آمد با او به عدالتش اطمينان پيدا كند.

4ـ حصول اطمينان به عدالت از هر راهي كه باشد، مثلاً كسي وارد مسجدي شود و از اقتداي مؤمنان به امام جماعتي، به عدالت او مطمئن شود.(1)

بنابراين در مجتهد يقين به عدالت داشتن شرط نيست. آنچه بر انسان تكليف مي شود، حكم ظاهر انسان ها از روش و طريق عقلي است، نه حالت واقعي انسان ها كه جز خداوند آگاه نيست. از آن جا كه در مرجع تقليد افزون بر عدالت، اجتهاد و اعلم بودن وي نيز شرط است (در صورتي كه چند مجتهد داشته باشيم) مجتهد اعلم را از سه راه مي توان شناخت:

اوّل آن كه خود انسان يقين كند، مثل اين كه از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را تشخيص دهد.

دوم آن كه دو نفر عالم عادل كه مي توانند مجتهد و اعلم را تشخيص دهند، مجتهد يا اعلم بودن كسي را تصديق كنند، به شرط آن كه دو نفر عالم عادل ديگر با گفتة آنان مخالفت ننمايند.

سوم آن كه عدّه اي از اهل علم كه مي توانند مجتهد و اعلم را تشخيص دهند و از گفتة آنان اطمينان پيدا مي شود، مجتهد يا اعلم بودن كسي را تصديق كنند.(2)

پي نوشت ها:

1. امام خميني، تحريرالوسيله، ج 1، ص 275، مسئلة 3.

2. همان، توضيح المسائل، مسئلة 3.